‘Anouk kent de kinderen door en door’

Foto boven: Anouk van Duijne met leerling Danique

ONDERWIJS & JEUGDHULP IN BEELD

De Haagse Koetsveldschool is een school voor speciaal onderwijs voor kinderen die zeer moeilijk leren. Anouk van Duijne is ieder moment van de dag beschikbaar voor leerlingen die extra hulp en aandacht nodig hebben. Een interview met Anouk en adjunct-directeur Léone Voogt. “We kunnen echt maatwerk bieden.”

Tijdens schooluren gaat de mobiele telefoon die Anouk van Duijne bij zich heeft, vrijwel nooit uit. Via deze telefoon is ze ieder moment van de dag bereikbaar. Want er kan altijd een leerling zijn die haar nu nodig heeft. Dat Anouk een vertrouwd gezicht is voor leerlingen is cruciaal, zegt ze. “Als een leerling even tot rust moet komen en er komt iemand in de klas die ze niet kennen, dan kan dat ervoor zorgen dat de problemen alleen maar groter worden. Maar als ik in de klas kom, dan zie ik soms de schoudertjes al zakken als ik de deur opendoe en is de grootste spanning er gelijk af. Ik neem ze dan even mee, maar vaak kunnen ze vrij snel weer terug naar de klas.”

“Anouk laat zich niet gek maken en daar ligt haar kracht”, zegt Léone Voogt over haar collega. “Het komt soms voor dat een kind overprikkeld raakt en dan kan het ook fysiek worden, dus je moet echt wel – soms letterlijk – tegen een stootje kunnen. Maar Anouk is heel voorspelbaar en dat heeft een dempende werking. De kinderen weten: ik kan schoppen, slaan, gillen, maar Anouk krijg je niet gek. De inzet van Anouk heeft ook een preventieve werking. Ze weet precies wanneer een leerling even naar de snoezelruimte moet of op een andere manier ontprikkeld moet worden.”

Vaste fulltimer
Sinds drie jaar werkt Anouk als shadow op de Koetsveldschool, al noemen haar collega’s haar ook wel de achterwacht. Ze is gedetacheerd via Middin, de zorgorganisatie voor mensen met een verstandelijke beperking, en wordt betaald van de subsidie voor het Onderwijs Jeugdhulp Arrangement. Léone:  “In het verleden werkten we vaak met verschillende ambulant begeleiders en dat zorgde voor veel onrust in de groep, zowel bij de leerlingen als bij de collega’s. Vandaar dat we hebben aangestuurd op een vaste fulltimer. Dat is Anouk geworden. Ze werkt nu drie jaar bij ons en dat bevalt heel goed. Anouk kent de kinderen door en door.”

Op dit moment begeleidt Anouk ongeveer vijftien leerlingen. De mate van begeleiding  per leerling varieert van één uur tot vijftien uur per week voor kinderen die veel aandacht nodig hebben. “Mijn werk is er altijd op gericht om mezelf overbodig te maken, want uiteindelijk wil je dat de kinderen zelf hun gedrag kunnen reguleren. Samen met de leerkracht, orthopedagoog en andere begeleiders maken we een plan, waarbij we proberen om de begeleiding weer af te bouwen als het kan. Ik heb een gedetailleerde planning en registreer alle incidenten, op die manier hebben we de leerlingen goed in beeld.”

Léone (links) en Anouk (rechts)

Prikkelarm kantoor
Léone: “Dat is zo fijn aan een vaste fulltimer in deze rol, dat we van elkaar op de hoogte zijn en continu kunnen afstemmen. Als Anouk er een dag niet is, wat trouwens bijna nooit voorkomt, dan regelen we geen vervanging van buiten de school, maar dan vangen mijn collega’s en ik het op. Zo houden we het stabiel voor de leerlingen. Onderwijs aan deze kinderen werkt het beste als je één taal spreekt en één aanpak hebt.”

Anouk vertelt over een jongen die vorig schooljaar vijftien uur per week begeleid werd door haar, maar inmiddels weer helemaal zelfstandig meedraait in de klas. “Het is soms een hele puzzel die je samen moet oplossen, dat gaat met vallen en opstaan. Ik heb een prikkelarm kantoor, waar helemaal niets aan de muur hangt. Daar neem ik leerlingen dan mee naar toe om te oefenen en te trainen. En zo probeer je ervoor te zorgen dat de begeleiding stap voor stap kan worden afgebouwd, want mijn hulp moet wel tijdelijk zijn. Dat is met deze jongen gelukt. Nu loop ik soms langs zijn klas, dan zwaait hij naar me en gaat weer door met zijn werk. Dat geeft een ontzettend goed gevoel.”

“De basis is dat we vertrouwen hebben in de kinderen”, vult Léone aan. “Ook al gaat het honderd keer mis, wij blijven geloven in hun mogelijkheden en stralen uit: jij bent oké.”

Maatwerk bieden
Voor de Koetsveldschool is het prettig dat er niet meer voor iedere leerling een beschikking hoeft te komen, zegt Léone. “We werken met één OJA-budget en hebben veel vrijheid om zelf te bepalen hoe we dat verdelen en hebben ook de flexibiliteit om met uren te schuiven. Dat is fijn, want soms kom je er gaandeweg achter dat een leerling meer of juist minder uren aan extra begeleiding nodig heeft. We kunnen echt maatwerk bieden.”

Wel maakt Léone zich zorgen over de nieuwe organisatie van jeugdhulp in Den Haag, waarbij alle zorg is belegd bij Kracht en rondomJou. “Middin, de organisatie van waaruit Anouk is gedetacheerd, valt onder rondomJou, terwijl wij als school onder Kracht vallen. Dus ik hoop dat er een oplossing kan worden gevonden waarbij wij gewoon met Anouk kunnen blijven werken.”

Aan Anouk zelf zal het niet liggen. Nadat ze haar diploma als onderwijsassistent had gehaald, was ze even zoekende naar werk waar ze haar ei in kwijt kon. Dat is bij de Koetsveldschool gelukt. “Het is gewoon heel fijn om met deze kinderen te werken. Ik heb mijn plek hier echt gevonden.”

Onderwijs Jeugdhulp Arrangement (OJA)
De regio Haaglanden kent het Onderwijs Jeugdhulp Arrangement (OJA) sinds 2022. Een OJA is een combinatie van jeugdhulp en extra onderwijsondersteuning. Dit gecombineerde aanbod is op dit moment mogelijk op de SO-scholen. Door de handen ineen te slaan en gezamenlijk hulp te bieden, zien we dat meer kinderen in staat zijn om deel te nemen aan het onderwijs en te functioneren in een groep. We voorkomen hierdoor regelmatig dat kinderen thuis komen te zitten.

Over deze serie artikelen
In de serie Onderwijs & Jeugdhulp in Beeld laten we praktijkvoorbeelden zien van de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp.

Lees ook: 
‘Ik ben de handen en armen van Eymen’
‘Onze begeleiders zijn er een meester in om ongemerkt weer uit de klas te verdwijnen’
‘Kinderen worden beter voorbereid op het onderwijs’

Fotografie: Fleur Beemster