Vrijstelling van schoolinschrijving

In sommige gevallen kan een beroep op vrijstelling van onderwijs worden gedaan. Hiervoor moet een fysieke of psychische grond zijn (artikel 5 onder a van de Leerplichtwet uit 1969).

Op 1 september 2020 werd, via de internetconsultatie van het ministerie van OCW, duidelijk dat er een wetswijziging op komst is die vastlegt dat de arts die beoordeelt of een kind psychisch of lichamelijk niet geschikt is om onderwijs te volgen, ook altijd een advies vanuit een onderwijskundige benaderingswijze tot zijn beschikking heeft bij zijn afweging. Zowel van het regionaal beschikbare ondersteuningsaanbod als van de individuele leermogelijkheden van het kind dient een volledig beeld te zijn, voordat een beroep op een vrijstelling kan worden gedaan.

Algemeen uitgangspunt
De school, ouders, de adviseur passend onderwijs, SPPOH en leerplicht werken samen in het MDO om een zo passend mogelijk aanbod te realiseren voor een kind. Als een beroep op vrijstelling van schoolinschrijving wordt overwogen, wordt de leerling besproken in het MDO. Indien het MDO unaniem eens is dat alle mogelijkheden van onderwijs zijn overwogen en de leerling op dit moment niet in staat is binnen een school onderwijs te volgen, wordt dit vastgelegd in een document. Dit document wordt met de aanvraag meegestuurd naar de arts.

Als binnen het MDO geen overeenstemming is over de stap tot het aanvragen van een vrijstelling, dan wordt de leerling ingebracht in het zogeheten Driehoeksoverleg. Denk hier bijvoorbeeld aan school of ouders die toch nog mogelijkheden zien voor onderwijs. Het Driehoeksoverleg toetst op basis van informatie over het kind of er mogelijkheden zijn voor passend onderwijs of een alternatief en geeft hierover advies aan de arts.

Aanmelding Driehoeksoverleg
De school begeleidt ouders bij het invullen van het aanmeldformulier voor het Driehoeksoverleg. Dit formulier gaat naar de leerplichtambtenaar van de betreffende gemeente. Deze informeert de ‘coördinator vrijstelling 5 onder a’ bij afdeling Leerling- en Onderwijszaken van de gemeente Den Haag. De coördinator agendeert de leerling voor het eerstvolgende Driehoeksoverleg.

Daarnaast vullen de ouders en school in samenwerking met de leden van het MDO het formulier Bijlage aanmelding Driehoeksoverleg met schoolinschrijving in. Hierin staat wat in het MDO is besproken. Dit omvat ten minste wat door school, in samenwerking met ouders en andere partners, is onderzocht om een zo passend mogelijk aanbod te realiseren. Ook staat hier beschreven hoe de verschillende partners denken over de aanvraag van een vrijstelling.

Beide formulieren worden door de school per e-mail verstuurd aan het samenwerkingsverband SPPOH: LoketRouteboek@sppoh.nl. Het samenwerkingsverband zorgt ervoor dat de deelnemers aan het Driehoeksoverleg over de ‘Bijlage bij aanmelding Driehoeksoverleg‘ beschikken tijdens het Driehoeksoverleg.

Toetsing in Driehoeksoverleg
Het Driehoeksoverleg toetst of er mogelijkheden zijn voor passend onderwijs of een alternatief en geeft hierover procedureel of inhoudelijk advies. Ziet het Driehoeksoverleg nog onderwijsmogelijkheden dan adviseert het Driehoeksoverleg ouders en school om opnieuw een MDO te organiseren.

Zijn er naar mening van het Driehoeksoverleg geen passende oplossingen mogelijk, dan adviseert het Driehoeksoverleg ouders tot het doen van een beroep op vrijstelling. De afdeling Leerplicht van de betreffende gemeente begeleidt ouders bij het formele beroep op vrijstelling.

Wat als ouders geen toestemming geven voor bespreking?
Als ouders of kind vanaf 12 jaar geen toestemming geven voor de bespreking in het Driehoeksoverleg, dan gaat de afdeling Leerplicht van de betreffende gemeente in gesprek met ouders.

Blijven ouders bij hun standpunt? Dan hebben ouders het recht een beroep op vrijstelling te doen. De afdeling Leerplicht van de betreffende gemeente begeleidt de ouders bij de route van het beroep op vrijstelling. De casus wordt dan dus niet getoetst in het Driehoeksoverleg.

Route voor leerlingen zonder schoolinschrijving
Voor deze leerlingen wordt  de bestaande procedure gevolgd: de ouders melden hun kind aan op een school, de school roept de hulp in van het MDO in en er wordt gekeken wat de mogelijkheden zijn.