‘Het aantal incidenten is behoorlijk afgenomen’

Voor basisscholen is het mogelijk om expertise vanuit het gespecialiseerd onderwijs in te zetten die gericht is op het versterken en verdiepen van onderdelen van de basisondersteuning, de zogeheten AB-diensten. OBS Prinses Catharina-Amalia deed een AB-traject over hoe om te gaan met bepaalde typen gedrag. Adjunct-directeur Annet Sandberg vertelt over de ervaringen.

De hulpvraag van OBS Prinses Catharina-Amalia richtte zich specifiek op ongewenst gedrag en hoe je daar op een goede manier mee kunt omgaan. Weliswaar werkt de school sinds het schooljaar 2022/23 volgens het concept van De Vreedzame School, een programma voor sociale competenties en democratisch burgerschap, maar de gedragsregels van dat programma zijn voornamelijk gericht op preventie. Annet: “Ondanks dat we een Vreedzame School zijn, was er bij ons best nog wat geschreeuw op de gangen. We waren dus echt op zoek naar verdieping op het terrein van gedrag. Wanneer is gedrag ongewenst, op welke momenten escaleer je naar de IB’er of de directie en welke effecten hebben bepaalde interventies?”

Annet Sandberg

Kroonpunten
Vanuit de AB-diensten kwamen De Bonte Vlinder en De Loodsboot langs voor een intake met het MT en de werkgroepcoördinatoren. Op basis van dat gesprek is voor een aanpak gekozen die bestond uit een nulmeting in de vorm van een vragenlijst, een documentanalyse van bestaande plannen van de school en observaties in de klas. De positieve punten en verbeterpunten die daaruit naar voren kwamen zijn uitgebreid besproken met het team. “Uiteindelijk zijn daar drie focuspunten uit naar voren gekomen”, vertelt Annet. “Omdat we de naam van onze school eer aan wilden doen, hebben we die omgedoopt tot kroonpunten.”

‘Rust in en om de school’, ‘Goed gedrag naar elkaar’ en ‘Een voorbeeld zijn voor anderen’. Dat zijn de kroonpunten. Aan elk van die punten zijn weer vijf gewenste gedragingen gekoppeld. “We hebben daar door onze drukkerij een mooi ontwerp voor laten maken en dat op grote muurstickers laten drukken. Die hangen nu overal in de school, want het is ontzettend belangrijk dat de uitgangspunten zichtbaar zijn. Iedere periode staat er één kroonpunt centraal en daar besteden we dan veel aandacht aan: met het team, als vast onderdeel van bouwvergaderingen, met de leerlingen en in gesprekken met ouders.”

Minder incidenten
Daarnaast heeft OBS Prinses Catharina-Amalia onder begeleiding van De Bonte Vlinder en De Loodsboot nagedacht over de juiste interventies bij ongewenst gedrag aan de hand van het 4-lademodel. Annet: “Met de Kroonpunten hebben we nu een duidelijk preventief beleid en nu we ook de reactiemogelijkheden veel beter in kaart hebben, ziet ons pedagogisch beleid er nu echt goed uit.”

De school werkt nu ongeveer een jaar op deze nieuwe manier. Ziet Annet al resultaten? “Ja, gelukkig wel. Het aantal incidenten is behoorlijk afgenomen. Het maakt een enorm verschil als de verwachtingen bij iedereen duidelijk zijn, dat is misschien wel de grootste winst. De muurstickers en andere uitingen werken gigantisch goed, dat is ook de draai die we er zelf aan hebben gegeven.”

Heeft Annet nog tips voor andere scholen die overwegen een AB-dienst in te schakelen? “Het is belangrijk om je team mee te nemen en de verwachtingen te managen. Er stonden 30 à 35 uur voor dit traject, maar de collega’s van de AB-diensten waren ook een deel van die tijd bezig met documentanalyses en rapportages. Sommige teamleden hadden op meer begeleiding gerekend. Verder is het fijn dat deze trajecten kosteloos zijn, dat maakt de keuze om het te doen toch net wat laagdrempeliger. Los daarvan hebben de SO- en SBO-scholen gigantisch veel expertise waar je als school van kunt profiteren. Dus ik zou vooral willen zeggen: doe het gewoon, want ik weet zeker dat je door die expertise uiteindelijk meer kinderen kunt binnenhouden.”

Benieuwd of een AB-traject voor het versterken en verdiepen van de basisondersteuning iets is voor jouw school? Op deze pagina vind je meer informatie en de mogelijkheid om in te schrijven.