Wegwijzer voor hoogbegaafdheid

5 maart 2024 • 11:42

Sima de Bruyn-Daoud is directeur van stichting iQ+, dat op allerlei manieren een wegwijzer in de wereld van hoogbegaafdheid probeert te zijn. “Ik ben echt voor het open gesprek en samen kijken wat het beste werkt voor kinderen.”

Sima de Bruyn-Daoud kwam voor het eerst persoonlijk met hoogbegaafdheid in aanraking doordat haar oudste zoon hoogbegaafd bleek te zijn. “Hij had zichzelf leren lezen en schrijven toen hij drie was, maar eigenlijk dachten we op dat moment helemaal niet aan hoogbegaafdheid. Op de peuterspeelzaal had hij het enorm naar zijn zin, maar eenmaal op de basisschool ging het mis. Van een vrolijk jongetje veranderde hij in korte tijd in een diep ongelukkige kleuter.”

De leerkracht opperde dat Sima’s zoon wel eens hoogbegaafd zou kunnen zijn. “De leerkracht gaf ons een boek over het onderwerp mee en zei: ga dit maar eens rustig lezen. En ja, toen begonnen de puzzelstukjes langzaam op hun plek te vallen.”

Kennis delen
Sima las niet alleen het boek, maar begon ook andere bronnen te raadplegen. “Toen kwam ik erachter dat er binnen het onderwijs en de zorg nog best weinig kennis is over begaafdheid. Dat de kennis van professionals op dit gebied in vergelijking met andere ondersteuningsbehoeften echt wel een beetje achterloopt. Aan de ene kant van het spectrum hebben we allerlei arrangementen en we hebben het speciaal onderwijs. Maar wat hebben we voor de kinderen aan de andere kant van het spectrum? Lange tijd vonden we dat hoogbegaafde leerlingen maar gewoon met de rest mee moesten kunnen komen. Gelukkig is dat nu aan het veranderen, mede dankzij de subsidies die de overheid beschikbaar heeft gesteld.”

Sima richtte in 2017 iQ+ op, een stichting die is voortgekomen uit een denktank van ouders en die zich onder andere richt op het delen van kennis tussen professionals. Een wegwijzer voor hoogbegaafdheid zogezegd. “Toen we met de stichting begonnen, merkten we eigenlijk al vrij snel dat er een enorme behoefte was aan laagdrempelige activiteiten en kennisdeling.”

Programma voor thuiszitters
Stichting iQ+ draait onder de naam Ook naar school! (OnS!) ook een programma voor kinderen die dreigen uit te vallen of al thuiszitter zijn. Samen met het kind, de ouders, school, samenwerkingsverband en andere partners zoekt iQ+ naar een oplossing. Sima vertelt dat scholen en samenwerkingsverbanden aanvankelijk wat terughoudend reageerden als iQ+ aanschoof bij een MDO of ander gesprek. “Maar inmiddels bestaan we alweer zes jaar en weten we behoorlijk goed wat we aan elkaar hebben. Met SPPOH werken we bijvoorbeeld goed samen. Tegelijkertijd zijn er ook samenwerkingsverbanden die zich niet zo gemakkelijk in de keuken laten kijken, terwijl overduidelijk is dat binnen het eigen aanbod geen oplossing voorhanden lijkt. Dus ik ben echt voor het open gesprek en samen kijken naar wat het beste werkt voor kinderen. Met het optuigen van een plusklasje of het inroosteren van een extra uur begeleiding ben je er nog lang niet. Deze kinderen hebben echt maatwerkoplossingen nodig, waarbij het cruciaal is dat ook ouders in hun kracht worden gezet.”

Stichting iQ+ kan daarin ondersteunen, zegt Sima. “Ik maak ouders mee die leidinggeven aan vierhonderd man, maar die tijdens een MDO volledig dichtklappen – want het gaat om hun kind en dat gaat gepaard met emotie. Wij kunnen niet alleen invoelen wat deze ouders meemaken, we hebben ook de kennis en tools om ze concreet bij te staan. Op die manier zoeken we samen naar een oplossing voor hun kind en kunnen we zowel de ouders als de kinderen versterken.”

Vele gezichten van hoogbegaafdheid
Vele gezichten van hoogbegaafdheid is een initiatief van stichting iQ+ en Koepel Hoogbegaafdheid. Doel: zorgen dat professionals in onderwijs, zorg en politiek zich meer bewust worden van het feit dat ook kinderen met een bi-culturele of migratieachtergrond hoogbegaafd kunnen zijn. Sima: “Zelf ben ik van Marokkaanse komaf en het valt me op dat ouders met een migratieachtergrond vaker te maken hebben met vooroordelen dan andere ouders. Ook denken sommige leerkrachten van scholen waar veel kinderen met een migratieachtergrond op zitten dat zij geen hoogbegaafde kinderen op hun school hebben. Terwijl het tegendeel vaak het geval is. Deze kinderen krijgen alleen vaak de tools niet aangereikt om zich te ontplooien, vanwege te lage verwachtingen en onderschatting van hun potentie, waardoor hoogbegaafdheid minder makkelijk zichtbaar wordt. Met dit project werken we aan meer bewustwording rondom dit thema.”